Γλώσσα-Κειμενικά είδη

Περιγραφή

• Ξεκινάμε συνήθως από την εξωτερική εμφάνιση π.χ. περιγραφή κτιρίου ή εμφάνιση ανθρώπου.

• Στη συνέχεια προχωρούμε στο εσωτερικό του κτιρίου ή στο χαρακτήρα του ανθρώπου.

• Χρησιμοποιούμε πολλά επίθετα ή παθητικές μετοχές καθώς και άλλα καλολογικά στοιχεία, όπως παρομοιώσεις, μεταφορές.

Παράδειγμα περιγραφής
 .....Από τη γειτονιά μάς έδωσαν ένα γατάκι. Ένα χαριτωμένο άσπρο γατάκι, θηλυκό –αλλά με πολύ μακριά… μουστάκια– εξυπνότατο και ζωηρότατο. ......... Ένα μόνο θα σας πω: πως το γατάκι μου είναι πιο όμορφο και πιο έξυπνο από κάθε άλλο στον κόσμο, επομένως κι απ’ τα δικά σας. Είν’ ένα γατάκι εξαιρετικό, «υπερφυσικό» μπορώ να πω. Το μαρτυρούν τα μουστάκια του και τα μάτια του, που όσο χρονών άνθρωπος είμαι, ποτέ μου δεν είδα σε γατάκι δυο μηνών μακρύτερα, μεγαλύτερα, φωτεινότερα.....  ( Γρηγόριος Ξενόπουλος, απόσπασμα)

Αφήγηση

•  Αφηγούμαστε γεγονότα που συνέβησαν ήδη, οπότε χρησιμοποιούμε πολλά ρήματα (πράξεις) σε παρελθοντικούς χρόνους (Παρατατικός, Αόριστος, Παρακείμενος, Υπερσυντέλικος).

 Παράδειγμα αφήγησης

...Εκείνο το βράδυ δεν μπορούσα να ηρεμήσω. Σηκώθηκα, και στις μύτες των ποδιών κατέβηκα τη σκάλα. Βγήκα απ' την κουζίνα στην πίσω αυλή. Πήρα το κατσικάκι, άνοιξα την πόρτα του αυτοκινήτου, το έβαλα μέσα, μπήκα κι εγώ. Το αγκάλιασα και κοιμηθήκαμε εκεί, μαζί, όλη τη νύχτα.... 
(Σοφία Ζαραμπούκα, απόσπασμα)

Συχνά, μπορεί σε ένα κείμενο να γίνει συνδυασμός των δύο: 

να ξεκινήσουμε λόγου χάρη με την περιγραφή ενός τοπίου και να περάσουμε μετά στη δράση δηλαδή στην αφήγηση 

ή και το αντίστροφο, να ξεκινήσουμε να αφηγούμαστε μια σειρά γεγονότων και κάποια στιγμή να παρεμβάλλεται μια περιγραφή ενός ας πούμε ανθρώπου ή αντικειμένου.